ایران کیریپتو کارسنی
سازمان مستقل غیر متمرکز یا دائو – DAO سبک زندگی ما را متحول خواهد کرد. اما یک سازمان خودگردان و خودمختار غیر متمرکز چطور ایجاد و اداره می‌شود؟
به واسطه ظهور فناوری بلاک چین و شبکه‌های رمز ارزی، مفاهیم جدید و کاربردی زیادی متولد شدند. یکی از جالب‌ترین و کاربردی‌ترین آنها DAO یا Decentralized Autonomous Organizations محسوب می‌شود. ایده حذف انسان از یک سری اعمال و مکانیزه شدن امور، خیلی زودتر از آن چه تصور می‌کردیم تبدیل به واقعیت شد.
بلاک چین‌ها در حال تغییر اساسی سیستم مالی ما هستند. با این حال، ویژگی تراستلس بودن و تغییرناپذیری بلاک چین‌ها سبب شده کاربردشان از اپلیکیشن‌ها و سیستم‌های پولی فراتر رفته و در سایر زمینه‌ها نیز مورد استفاده قرار بگیرند. به عنوان نمونه می‌توان به ساخت سازمان خودگردان غیر متمرکز بر بستر یک Blockchain اشاره کرد. این مجموعه می‌تواند در هر حوزه‌ای فعالیت کند.
یکی دیگر از اموری که با ظهور فناوری نام برده، در روند کنونی آن اختلال به وجود خواهد آمد، نحوه اداره نهادها (از دولت گرفته تا سازمان‌های بسیار کوچک) است. به لطف بلاکچین، نسل جدید و کاملا متفاوتی از سازمان‌ها ظهور خواهند کرد که می‌توانند بدون نیاز به هماهنگی توسط یک نهاد مرکزی، به طور مستقل اجرا شوند. در این مطلب قصد داریم بیشتر درباره مفهوم سازمان مستقل و خودمختار غیر متمرکز صحبت کنیم.
مثالی ساده برای درک DAO
یک ماشین وندینگ را در نظر بگیرید که نه تنها با دریافت پول از کاربران، خوردنی‌های مورد علاقه‌شان را به آنها تقدیم می‌کند، بلکه با استفاده از همان پول به طور خودکار اقلام مورد نیاز را نیز سفارش می‌دهد! به این ترتیب دیگر نیازی نیست یک نفر به طور مستمر وضعیت اقلام و موجودی را بررسی کرده و پیش از اتمام، مجددا آنها را سفارش بدهد.
مکانیزه بودن ماشین وندینگ مورد نظر به عنوان مثالی بسیار ساده از یک سازمان مستقل غیر متمرکز تنها محدود به همین عمل نیست. این دستگاه درخواست دریافت خدمات نظافت را صادر کرده و از موجودی، هزینه کرایه مربوط به محل قرار گرفتنش را پرداخت می‌کند. علاوه بر این موارد، شما و دیگر استفاده‌کنندگان از ماشین وندینگ مورد نظر، درباره خوردنی‌های داخل آن و همچنین بازه زمانی نظافت دستگاه حق نظر دارید. این مثال ساده از یک سازمان خودگردان و خودمختار غیر متمرکز بسیار کوچک، هیچ مدیری نداشته و تمامی فرآیندهای آن از قبل به صورت کد کامپیوتری نوشته شده‌اند.
این نحوه کار، تقریبا مشابه عملکرد یک سازمان مستقل غیر متمرکز بزرگ است. ایده این مدل مدیریتی از وقتی بیت کوین توانست دست واسطه‌ها را از تراکنش‌های مالی قطع کند، در جامعه کریپتوکارنسی در جریان بوده است. به شکلی مشابه، ایده پشت DAO ایجاد یک شرکت یا سازمان با توانایی فعالیت کامل بدون وجود سلسله مراتب مدیریتی است.
پیش از بررسی نحوه عملکرد یک سازمان خودگردان غیر متمرکز باید به موضوع مهمی اشاره کنیم. DAO و The DAO دو چیز متفاوت هستند و نباید آنها را یکسان تصور کرد. DAO اشاره به مفهوم سازمان خودمختار غیر متمرکز دارد، اما The DAO نام یک سازمان این چنینی است که روزی بر بستر اتریوم متولد شد و با وجود کسب موفقیت در مدتی کوتاه، در نهایت شکست خورد. در این مطلب به بررسی دلایل موفقیت و شکست این پروژه نیز خواهیم پرداخت.
DAO چیست؟
این یک سازمان اداره شده به واسطه کدها و برنامه‌های کامپیوتری است. یک DAO اغلب توسط جامعه ذی‌نفعان آن (دارندگان توکن‌های سیستم) اداره می‌شود. هوشمندی یک مجموعه این چنینی فراتر از کدهای کامپیوتری نوشته شده نیست، پس نمی‌توان استقلال را بی‌نیازی کامل از انسان‌ها تصور کرد. کدها باید به دست انسان‌ها نوشته شوند. سپس امور بر اساس آنها، بدون دخالت افراد، به طور خودکار پیش خواهند رفت.
قوانین سازمان مستقل غیر متمرکز به دست ذی‌نفعان و از طریق رایگیری مشخص می‌شوند. معمولا در اینجا از طریق ارسال پروپوزال توسط اعضا و رایگیری درباره آنها، تصمیمات اتخاذ خواهند شد. در صورت مثبت بودن نظر بیشتر ذی‌نفعان درباره یک پیشنهاد، وارد فاز کدنویسی و پیاده‌سازی خواهد شد، در غیر این صورت کنار گذاشته می شود.
یکی از تفاوت‌های اساسی آن با سازمان‌های سنتی، از بین رفتن ساختار سلسله مراتبی و لایه‌های بوروکراسی اداری فراوان است. در عوض یک سازمان خودمختار غیر متمرکز از ساز و کارهای اقتصادی برای همسو کردن منافع سازمان با منافع اعضای آن بهره می‌برد. به این منظور اغلب از تئوری بازی‌ها استفاده می‌شود.
شبیه هر سیستم غیر متمرکز دیگر، در اینجا نیز هیچ موجودیت اداره‌کننده واحدی حضور نداشته و مدیریت به دست مجموعه‌ای از اعضا، که هر را می‌توان یک مدیر مستقل در نظر گرفت، انجام می‌شود. البته هر عضو با داشتن توکن‌های بیشتر، قدرت اظهار نظر بالاتری در رای‌گیری‌ها خواهد داشت، اما بدون در نظر گرفتن این موضوع، همگی از نظر قدرت در یک سطح قرار دارند؛ DAO فاقد ساختار سلسله مراتبی است.
سازمان مستقل غیر متمرکز (DAO) چطور کار می‌کند؟
در ابتدا، بیت کوین نخستین DAO کاملا کاربردی در نظر گرفته می‌شد، چرا که دارای مجموعه قوانینی از پیش تعریف شده بوده و به طور خودکار، اعمال زیادی را مدیریت می‌کند. شبکه این رمز ارز همچنین از طریق یک پروتکل توافق (اجماع) توزیع شده هماهنگ می‌شود. بعد از آن نوبت به تولد اتریوم رسید تا امکان ایجاد سازمان مستقل غیر متمرکز را برای عموم کاربران با دانش فنی محدود میسر کند. به لطف ظهور پلتفرم اتریوم و آسوده شدن ایجاد و استفاده از قراردادهای هوشمند، مفهوم DAO مدرنی که اکنون مشاهده می‌کنیم شکل گرفت.
اما یک سازمان خودمختار غیر متمرکز برای عملیاتی شدن به چه چیزی نیاز دارد؟ پیش از همه، به مجموعه قوانینی نیاز داریم که قرار است سیستم بر اساس آنها عمل کند. این قوانین در قالب یک قرارداد هوشمند رمزگذاری می‌شوند. اگرچه اسمارت کانترکت به این شکل نام‌گذاری شده، اما در عمل یک برنامه عادی است و چندان نمی‌توان آن را هوشمند دانست! این برنامه‌ها به طور مستقل در اینترنت وجود داشته و برای انجام یک سری امور نیازمند انسان‌ها هستند.
فاز تامین بودجه
بعد از مشخص شدن قوانین DAO، سازمان وارد فاز تامین بودجه می‌شود. به دو دلیل، این مرحله دارای اهمیت بسیار زیادی است. نخست، یک سازمان خودگردان غیر متمرکز باید دارای یک نوع خاص از دارایی داخلی باشد. این دارایی در قالب توکن‌ها ایجاد می‌شوند. سازمان قادر به خرج کردن آنها یا اهدا به کاربران در ازای انجام یک سری فعالیت‌های خاص است. علاوه بر آن، افراد به وسیله سرمایه‌گذاری در یک سازمان مستقل غیر متمرکز حق اظهار نظر در تصمیم‌گیری‌های مربوط به آن را به دست خواهند آورد. به این ترتیب آنها در نحوه عملکرد و پیشبرد اهداف مجموعه دخالت داده می‌شوند.
وقتی مرحله تامین مالی به پایان رسید و DAO مستقر شد، به صورت خودگردان به جلو حرکت کرده و مستقل از ایجادکنندگان آن (یا دیگر افراد) عمل خواهد کرد. آنها اغلب متن باز طراحی می‌شوند، به این معنی که کد منبع برای هر فرد دارای دسترسی به اینترنت قابل مشاهده است. نکته بسیار مهم در اینجا، بهره بردن از فناوری بلاک چین برای برای ثبت تمامی قوانین و تراکنش‌های مالی است. به این ترتیب سازمان مستقل غیر متمرکز به سطوح بالایی از شفافیت، تغییرناپذیری و مصونیت از فساد دست پیدا خواهد کرد.
دموکراسی در DAO
وقتی سازمان خودمختار غیر متمرکز عملیاتی شد، تمام تصمیمات درباره محل و چگونگی مصرف منابع مالی، از طریق دستیابی به توافق (رسیدن به اجماع) اتخاذ می‌شوند. تمام افرادی که توکن‌ها (دارایی اختصاصی داخلی) DAO را خریداری کرده‌اند، قادر خواهند بود پیشنهاداتشان را درباره نقشه راه و آینده این سیستم ارائه کنند. به منظور جلوگیری از اسپم شدن شبکه از طریق ارائه بی‌شمار پیشنهادات نامربوط و فاقد ارزش، فرد به منظور ارائه پروپوزال باید مبلغ مشخصی را سپرده کند. این سپرده با استفاده از همان توکن اختصاصی واریز می‌شود.
بعد از آن، سایر ذی‌نفعان و افرادی که پیشتر توکن‌های سازمان مستقل غیر متمرکز را خریداری کرده‌اند، درباره این پیشنهاد نظرشان را اعلام خواهند کرد. برای انجام هر عمل، نظیر اضافه کردن یک قابلیت یا حذف یک کارکرد، باید اکثریت ذی‌نفعان درباره آن به توافق رسیده باشند. هر سیستم درصد متفاوتی را به عنوان رای اکثریت تعیین و آن را داخل کد DAO مشخص می‌کند. به عنوان نمونه ممکن است یک سازمان خودگردان غیر متمرکز، نظر مثبت بالای 50 درصد ذی‌نفعان را کافی بداند، اما در یکی دیگر، اتفاق نظر بالای 70 درصد نیاز باشد.
اساسا تمامی سازمان‌های خودمختار غیر متمرکز کاربران را قادر به مبادله دارایی‌های خود با مردم سراسر دنیا می‌کند. این کار ممکن است در قالب یک سرمایه‌گذاری، یک کمک مالی خیرخواهانه، جمعآوری پول، وام‌گیری یا موارد مشابه صورت بگیرد. نکته مهم در اینجا، حذف دست واسطه‌ها است که کمک زیادی به صرفه‌جویی اقتصادی می‌کند.
مشکلات سیستم رایگیری
روند مبتنی بر رایگیری داخل DAOها، با وجود ارائه دموکراسی در سطحی عالی، دارای یک مشکل بالقوه مهم است؛ حتی اگر یک حفره امنیتی در کد اولیه سیستم مشاهده شود، تا زمانی که اکثریت به رفع آن رای ندهند، نمی‌توان فرآیند رفع ایراد را شروع کرد. ممکن است تا زمان اتخاذ تصمیم توسط ذی‌نفعان، هکرها به وجود رخنه امنیتی پی برده و از آن در جهت منافع خود سواستفاده کنند.
در نظر داشته باشید یک سازمان مستقل غیر متمرکز قادر به ایجاد یک محصول، نوشتن کد یا توسعه قطعه‌ای سخت افزاری نیست. در عوض، می‌توان یک پیمان‌کار را برای انجام این امور استخدام کرد. این انتصاب از طریق همان روند رایگیری صورت می‌گیرد. به واسطه یک قرارداد هوشمند، پرداخت سریع و کامل دستمزد بعد از اتمام صحیح کار تضمین می‌شود.
چطور سهام‌دار یک سازمان خودگردان غیر متمرکز شوید؟
سرمایه‌گذاری در یک DAO کار تقریبا ساده‌ای است، مخصوصا اگر با نحوه خرید بیت کوین و اتریوم آشنا بوده و یک والت ارز دیجیتال داشته باشید. برای سرمایه‌گذاری کافی است توکن‌های سازمان مستقل مورد نظرتان را خریداری کنید که تقریبا معادل خرید سهام یک شرکت است. در بیشتر مواقع سرمایه به واسطه پرداخت بیت کوین، اتریوم یا دیگر رمز ارزهای محبوب دریافت شده و ارز فیات ارائه نمی‌کنید. به عنوان مثال با واریز یک اتریوم، ده هزار توکن اختصاصی سازمان خودمختار غیر متمرکز مورد نظر را به دست خواهید آورد. این کار به واسطه راه‌اندازی یک عرضه اولیه سکه (ICO) انجام می‌شود که بررسی آن از حوصله مطلب کنونی خارج است.
وقتی فاز تامین بودجه بسته شد، قادر به ارسال پیشنهاد، رای دادن به پیشنهادات دیگران و حتی کسب سود خواهید بود. مقدار توکن‌های شما با قدرت اظهار نظرتان رابطه مستقیمی دارد؛ هر چه توکن‌های بیشتری داشته باشید، رای‌تان از اهمیت بیشتری برخوردار خواهد بود.
پیش از سرمایه‌گذاری در یک سازمان خودگردان غیر متمرکز، درباره آن اطلاعات کافی به دست آورده و به درک خوبی نسبت به اهداف و آینده سیستم برسید. خوشبختانه سازمان‌های مستقل غیر متمرکز به طور کامل شفاف بوده و کد منبع آنها همیشه متن باز است، به همین دلیل می‌توانید قبل از ورود و سرمایه‌گذاری، ارزیابی دقیق و کاملی داشته باشید. اگر دانش فنی کافی دارید، قادر به کشف اشتباهات، مشکلات و رخنه‌های امنیتی احتمالی خواهید بود.
دی اپ (DApp) یا اپلیکیشن غیر متمرکز چیست؟
اپلیکیشن‌های غیر متمرکز برنامه‌هایی غیر قابل توقف به شمار می‌روند. آنها از قراردادهای هوشمند قدرت گرفته و اغلب بر بستر بلاک چین اتریوم سوار می‌شوند. اما منظور از غیر قابل توقف بودن آنها چیست؟
همانطور که از نام دی‌اپ مشخص است، اصلی‌ترین تفاوت آن با یک اپلیکیشن عادی خاصیت عدم تمرکز به شمار می‌رود. این برنامه خودمختار بوده و به یک واسطه به منظور اجرا نیاز ندارد. منظور از خاصیت «عدم امکان توقف»، مصونیت در برابر سانسور است. یک اپلیکیشن عادی، که روی سروری متمرکز قرار گرفته است، ممکن است به درخواست دولت یا بر اساس تصمیم خود توسعه‌دهنده دست‌کاری یا حذف شود، اما دست بردن در برنامه‌ای غیر متمرکز به خاطر عدم قرارگیری تحت کنترل یک موجودیت خاص، امکان‌پذیر نیست.
دی اپ‌ها ارتباط مستقیمی بین کاربران و سرویس‌ها برقرار می‌کنند. از این طریق، کاربران قادر خواهند بود اطلاعات و داده به اشتراک گذاشته شده توسط خود را به طور کامل کنترل کنند. یک سازمان مستقل غیر متمرکز یک ورژن جاه‌طلبانه از دی‌اپ به شمار می‌رود.
بر اساس تعریف وایت پیپر اتریوم، آنها در گروه «دیگر» قرار می‌گیرند که شامل سیستم‌های رایگیری و حکومت است. دو نوع دیگر اپلیکیشن غیر متمرکز وجود دارد. یکی از آنها برنامه‌های مدیریت پول است. در برنامه‌های دسته دیگر، پول به نوعی درونشان دخیل است، اما به تکه دیگری (بیمه، خیریه، املاک یا دیگر موارد) نیاز دارند.
داستان The DAO ؛ سازمان مستقل غیر متمرکزی که از قله سقوط کرد
The DAO نام یک سازمان خودگردان غیر متمرکز خاص است. این پروژه توسط استارتاپ آلمانی توسعه‌دهنده slock.it راه‌اندازی شد. slock.it به مردم سراسر دنیا اجازه می‌داد املاک خود را با دیگران به اشتراک بگذارند. می‌توان آن را ورژن غیر متمرکز Airbnb دانست. ساخت The DAO به سال 2016 برمی‌گردد. در این سال، پروژه نام برده تبدیل به موفق‌ترین کمپین سرمایه‌گذاری جمعی در طول تاریخ تا آن زمان شد؛ این سازمان خودمختار غیر متمرکز به شکلی باورنکردنی، بالای 150 میلیون دلار جمعآوری کرد که بسیار بیشتر از رقم مورد انتظار توسعه‌دهنده بود.
با وجود ایده فوق‌العاده پشت این طرح، کد آن دارای مشکلاتی بود. از طرفی شبیه هر DAO دیگر، کد منبع The DAO نیز به صورت متن باز برای مشاهده در اختیار عموم کاربران قرار داشت. هکرها با بررسی این کد به وجود رخنه امنیتی پی برده و از آن به نفع خود بهره بردند. در روز 17 ژوئن 2016 (28 خرداد 1395)، یک هکر یا گروهی از هکرهای ناشناس، شروع به تخلیه پول از The DAO و واریز آن به یک سازمان مستقل غیر متمرکز فرزند کردند. در این DAO فرزند، ساختار سیستم هک شده به طول کامل کپی شده بود. پیش از متوقف کردن روند تخلیه سرمایه، هکرها موفق به سرقت نزدیک به 50 میلیون دلار دارایی (در قالب اتریوم) شدند.
اگرچه دلیل بروز این اتفاق، وجود باگ امنیتی در کد پروژه بود، اما در هر صورت، نه تنها اتریوم به عنوان پلتفرم میزبان The DAO ضربه شدیدی دید و محبوبیت آن خدشه‌دار شد، بلکه کل مفهوم و کاربرد سازمان خودگردان غیر متمرکز نیز زیر سوال رفت. اتریوم در بروز این حادثه کاملا بی‌تقصیر بود و هک ارتباطی با وجود یک رخنه امنیتی در این پلتفرم نداشت، اما همچنان آسیب زیادی دید. در نهایت ویتالیک بوترین و دیگر همکارانش در بنیاد Ethereum برای بازگرداندن دارایی از دست رفته کاربران قربانی، مجبور به هارد فورک اتریوم شدند.
با تست چند مرتبه‌ای کد قبل از راه‌اندازی و استقرار، توسعه‌دهنده می‌توانست از بروز این اتفاق جلوگیری کند. شاید بتوان از این حادثه به عنوان نقطه عطفی در تاریخ در حال توسعه سازمان خودمختار غیر متمرکز نام برد، به طوری که نقاط ضعف آن را نشان داد. بدون شک بعد از آن، هر ایده‌پردازی این نقاط ضعف را مد نظر قرار داده و سپس طرحی مبتنی بر DAO ارائه می‌کند.
مزیت‌ها و ویژگی‌های سازمان خود مختار غیر متمرکز
بدون شک، مفهوم DAO بسیار هیجان‌انگیز است و دنیا به لطف آن، به سمت تمام مکانیزه شدن حرکت می‌کند. یک سازمان مستقل غیر متمرکز تلاش می‌کند تا همه مشکلات مربوط به نحوه اداره سازمان‌های مدرن امروزی را حل کند. یک DAO دارای ساختار بدون نقص، به هر سرمایه‌گذاری فرصت شکل دادن یک سازمان هوشمند می‌دهد. در اینجا هیچ ساختار سلسله مراتبی وجود ندارد، در نتیجه هر فردی قادر است یک ایده مبتکرانه برای پیشرفت سیستم مطرح کند. به لطف وجود روند رایگیری و همچنین مجموعه قوانین از پیش تعیین شده که هر سرمایه‌گذاری پیش از ورود به طرح قادر به بررسی و آشنایی با آنها است، احتمال نزاع و مشاجره از بین خواهد رفت.
علاوه بر این موارد، از آن جایی که ارائه پیشنهاد و همچنین رای دادن به پروپوزال دیگران به پرداخت مبلغی مشخص (در قالب توکن اختصاصی سیستم) احتیاج دارد، کاربران بیشتر درباره ایده‌های خود فکر کرده و زمانشان را برای بررسی راهکارهای بی‌فایده تلف نمی‌کنند. در نهایت، با توجه به ثبت شدن همه قوانین و همچنین تراکنش‌های مالی در یک پایگاه داده مبتنی بر بلاک چین، امکان مشاهده و بررسی آنها برای همه امکان‌پذیر است. این موضوع سبب شفافیت بالای فعالیت‌های سازمان‌های خودگردان و خودمختار غیر متمرکز می‌شود. هر عضو سیستم می‌تواند درباره چگونگی خرج شدن سرمایه اظهار نظر کرده و با ردیابی تراکنش‌ها، از مصرف صحیح آن اطمینان پیدا کند.
معایب و مشکلات سازمان مستقل غیر متمرکز
سازمان‌های مستقل غیر متمرکز، شبیه سایر چیزهای مرتبط با رمز ارزها، کاملا جدید بوده و تا حد زیادی یک فناوری انقلابی محسوب می‌شوند. طبیعی است پروژه‌هایی این چنینی، با انبوهی از انتقادات رو به رو شوند. به عنوان مثال، مجله MIT Technology Review (متعلق به موسسه تکنولوژی ماساچوست) عقیده دارد سپردن تصمیمات مهم مالی به توده‌ها (عموم مردم و افراد عادی) کار اشتباهی است و به احتمال زیاد هیچ بازدهی نخواهد داشت. بر اساس مقاله‌ای که این مجله منتشر کرد، به منظور موفق شدن پروژه‌های مرتبط با DAO، مسائل زیادی باید در دنیای واقعی تغییر پیدا کنند. به عبارتی دنیای کنونی آماده پذیرش آنها نیست.
جدا از تصور محافظه‌کارانه‌ای که اعتماد به عموم مردم برای مدیریت سرمایه را درست نمی‌داند، نگرانی‌های دیگری نیز در ارتباط با مفهوم سازمان خودمختار غیر متمرکز وجود دارد. ضروری‌ترین مشکل در این رابطه که نیازمند راه حل فوری است، به اصل «کد غیر قابل توقف» مربوط می‌شود. این یک مشکل امنیتی جدی است و بعد از حادثه The DAO، به شدت مورد نکوهش قرار گرفت.
در جریان حمله هکرها به سازمان مستقل غیر متمرکز The DAO، ناظران و سرمایه‌گذاران با درماندگی کامل تخلیه سرمایه از سیستم را مشاهده کرده و قادر به انجام هیچ کاری نبودند، چرا که هکرها کاملا بر اساس قوانین از پیش تعیین شده داخل این DAO عمل می‌کردند! البته، نمی‌توان تمام سازمان‌های خودگردان غیر متمرکز را در برابر حملات این چنینی کاملا ناتوان و آسیب‌پذیر دانست. اگر کد منبع به خوبی نگارش و رفع باگ شده باشد، از بروز این دسته حوادث تلخ جلوگیری خواهد شد.
در نهایت، استارتاپ‌های متکی بر DAO به منظور انجام تجارت خارج از یک شبکه بلاک چین و ارتباط با دنیای فیزیکی ابزارهای مالی و مالکیت معنوی، به یک چارچوب قانونی نیاز دارند. نبود اطمینان قانونی، طی گذشت یک دهه از ظهور رمز ارزها همواره گریبان‌گیر پروژه‌های مرتبط با آنها بوده است. البته برطرف شدن این مشکل فقط به زمان نیاز دارد، تا وقتی دنیا مفهوم کریپتوکارنسی را بپذیرد.
نمونه‌هایی از DAO
هر سازمان خودمختار با سیستم مدیریت و بودجه غیر متمرکز را می‌توان یک DAO خطاب کرد. با در نظر گرفتن این تعریف، مخصوصا با توجه به روند سرمایه‌گذاری جمعی که پیش از راه‌اندازی رسمی راه‌اندازی می‌شود، شبکه هر رمز ارز غیر متمرکز در عمل یک DAO است. در ادامه به برخی سازمان‌های مستقل غیر متمرکز بسیار موفق اشاره خواهیم کرد.
- دش (Dash): یک رمز ارز نظیر به نظیر و متن باز است و پرداخت فوری و انجام تراکنش‌های خصوصی را امکان‌پذیر می‌کند.
- دیجیکس گلوبال (Digix Global): استاندارد طلا در دارایی‌های دیجیتال نظیر به نظیر محسوب می‌شود. هر توکن دیجیکس گلد (ِDigix Gold) نشان‌دهنده یک گرم طلای استاندارد LMBA است. آنها داخل مخازنی ایمن در نقاطی مشخص از دنیا نگهداری می‌شوند.
- بیت شیرز (BitShares): یک صرافی رمز ارز غیر متمرکز است و خود را به عنوان پلتفرمی برای ترید سریع و روان معرفی می‌کند. آزادی در استفاده از رمز ارزها در ترکیب با ثبات دلار، کاربردها و سودآوری فراوانی به ارمغان می‌آورد.
آکادمی هلاکویی
زومارز
نظر شما